Vijay Koshti Statistics ( Statistical concepts and related articles)

  *** Symmetry ( समता )                 A frequency distribution is symmetric about ‘a’, if the corresponding frequency curve is symmetric about ‘a’. That is, the ordinate at X = a divides frequency curve into two equal parts. These two parts are mirror images of each other.  For  example:  Class          :  0-10      10-20          20-30          30-40         40-50 Frequency  :    5              12              20               12      ...

  Measures of Dispersion The a.m. of 100, 100 & 100 and 0, 2& 298 is 100. But in the second case the mean 100 is very much away from the actual values. While in the first case it coincides with the actual values. The actual values in the second case are spread while in the first case not. This aspect of spread or variation of actual values from their representative is called dispersion. Measure of central tendency gives an idea about the complete set of values. However this idea is not enough to get the clear picture of data. Moreover two or more sets may have the same mean, median and mode but they may be quite different. For example,   Set A 30 30 30 30 30 Set B 28 29 30 31 32 Set C 3 5 30 37 75        All these three sets have mean, median and mode 30. But we observe...

       संख्याशास्त्रांच्या प्रमेयांची नवी उकल करून आधुनिक विज्ञानशाखांचा रस्ता सोपा करणारे ,    जागतिक कीर्तीचे  संख्या शास्त्रज्ञ डॉ. शरदचंद्र श्रीखंडे  यांचा १९ ऑक्टोबर हा जन्मदिन.  लिओनार्द  ऑयलर या अठराव्या शतकातल्या जागतिक कीर्तीच्या स्विस गणितज्ञाने १७८२ मध्ये केलेल्या लॅटिन चौरसाच्या उकलीतल्या मर्यादा ,  ज्या १७७ वर्षे कोड्यात टाकत होत्या ,  त्या १९५९ मध्ये डॉ. श्रीखंडे यांनी आर. सी. बोस आणि ई. टी. पार्कर यांच्यासमवेत  स्पष्ट केल्याच्या  महत्वपूर्ण घटनेची बातमी रविवार, २६ एप्रिल १९५९ रोजीच्या न्युयॉर्क टाइम्स च्या पहिल्या पानावर आली होती. हे त्यांचे सर्वात महत्वाचे संशोधन. याशिवाय  डॉ. श्रीखंडे यांनी शोधून काढलेला १६ शिरोबिंदू (व्हर्टायसेस) ,  ४८ बाजू (एजेस्) आणि ६ डिग्री (प्रत्येक शिरोबिंदूला ६ बाजू येऊन मिळतात) असलेला  ‘ श्रीखंडे आलेख ’  नावाने ओळखला जाणारा आलेख कोडिंग सिद्धान्त ,  क्रिप्टोग्राफी ,  नेटवर्क सिद्धान्त ,  प्रयोग संकल्पन किंवा अभिकल्प (डिझाइन ऑफ एक्सपेरिमेंट्स)...